logo

Kiçik çillə yerini Boz aya verdi

11:33 20-02-2019 | icon 3171
Kiçik çillə yerini Boz aya verdi

Xalq təqviminə görə, iyirmi gün çəkən Kiçik çillə fevralın 20-də öz yerini Boz aya (21 fevral – 21 mart) təhvil verir.

YeniAvropa xəbər verir  ki, fevralın 26-da Baharın müjdəçisi olan Su Çərşənbəsi  qeyd ediləək.

Filoloq Yadulla Ağazadənin sözlərinə görə, Böyük çillədə (21 dekabr - 31 yanvar) xalqın ehtiyatı tükənir, mal-qara üçün tədarük etdiyi ot-ələf azalır. Belə bir çətin məqamda qışın sərtliyi daha da artır, vəziyyət gərginləşir. Bu, Kiçik çillənin sərtliyindən xəbər verir. Müşahidələrə görə, fevralın 1-dən başlayaraq 20 gün ərzində qış daha sərt keçir. Ona görə də bu müddətə el arasında “qışın oğlan çağı” deyirlər. Kiçik çillə sanki insanları böyük sınağa çəkir. Bu sınaqlar, hirs-hikkələr Xıdır Nəbi gününədək davam edir. Fevralın 10-na təsadüf edən Xıdır Nəbi günündən başlayaraq suya, torpağa, havaya “oğru buğ” gəldiyi düşünülür. Xıdır Nəbi gününə qədər evdar qadınlar tərəfindən qohut hazırlanır və evdə xəlvət bir yerdə qoyurlar ki, qeybdən Həzrəti Xızır gəlib qohuta əl basacaq. Səhər açılanda həmin yerdən qohutu gətirib ailə üzvlərinə paylayır, onu öpüb yeyirlər. Həzrət Xızır qohuta əl basarsa, o evə “xeyir-bərəkət gələr” deyirlər.

Xalqda, el arasında belə bir inam da yaşamaqdadır ki, qışın qarı, çovğunu bolluq gətirir, torpağı yaza, əkinə hazırlayır. Çünki torpaq “ölməsə” yenidən dirilməz. Bunu isə yalnız Xıdır Nəbinin ağ atının dırnağında gətirdiyi kəskin şaxtalarla etmək mümkündür. Lənkəran bölgəsində Kiçik çillənin sonuncu gününə - fevralın 20-nə “İgidin ovdan qayıtdığı gün” də deyilir. Belə bir rəvayət söylənilir ki, nənə ilə babanın bir cəngavər, igid nəvəsi varmış. Həmin igid iki gündür çöldən evə gəlmirmiş. Qoca nənə bundan bərk narahat olur, soyuqdan üşüyə-üşüyə deyir: