Dövlət və hökumət başçıları BMT-də islahatlar aparmağa çağırıblar

BMT Baş Assambleyasının 79-cu sessiyasında çıxış edən dünya liderləri və xarici işlər nazirləri qlobal institutların davam edən münaqişələrin, humanitar böhranların və iqtisadi çağırışların həllində qeyri-adekvat olduğunu vurğulayıb, beynəlxalq sistemdə təcili islahatlara çağırışlar ediblər.

YeniAvropa təşkilatın saytına istinadla xəbər verir ki, BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş açılış nitqində qlobal bərabərsizliklərin beynəlxalq qurumlarda əks olunduğunu etiraf edib. O, BMT Təhlükəsizlik Şurasının Afrikanın böyük hissəsinin müstəmləkəçilik altında olduğu dövrdə İkinci Dünya müharibəsinin qalibləri tərəfindən yaradıldığını diqqətə çatdırıb. Quterreş siyasi və iqtisadi gücə malik olanların potensial müqavimətini qəbul etməklə yanaşı, Afrikanın Şurada təmsil olunmasının zəruriliyini vurğulayıb.

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan da bu fikirləri dəstəkləyərək bəyan edib ki, BMT getdikcə daha çox disfunksiyaya çevrilib və təsis missiyasını yerinə yetirməkdə səmərəsiz hala düşüb. Beynəlxalq sülh və təhlükəsizlik “beş imtiyazlı ölkənin” şıltaqlığına buraxılmayacaq qədər vacibdir”, - deyən Ərdoğan, “dünya beşdən böyükdür” çağırışını təkrarlayıb.

Braziliya prezidenti Lula da Silva hərtərəfli islahatların vacibliyini vurğulayaraq bildirib ki, BMT-nin hazırkı Nizamnaməsi bəşəriyyətin ən aktual problemlərindən bəzilərini həll edə bilmir. O, Baş Assambleyanın strukturuna, iş metodlarına və veto hüququna diqqət yetirməklə Nizamnamənin hərtərəfli nəzərdən keçirilməsinə çağırıb.

Cənubi Afrika Respublikasının prezidenti Siril Ramafosa Təhlükəsizlik Şurasının hazırkı strukturunun köhnəldiyini bildirib, Afrika xalqlarının Şuranın qərar qəbul etmə prosesinə daxil edilməsini tələb edib.

Hindistanın baş naziri Narendra Modi BMT kimi qlobal təşkilatlarda islahatların vacib olduğunu vurğulayıb. O deyib ki, bəşəriyyətin uğuru döyüş meydanında deyil, qlobal sülh üçün kollektiv səylərdə özünü göstərməlidir.

Bir sıra liderlər BMT-nin davam edən münaqişələri effektiv həll edə bilmədiyini vurğulayıblar. İordaniya kralı II Abdullah BMT-nin legitimliyini və mənəvi nüfuzunu təhdid edən böhrana işarə edib.

Qırğızıstan prezidenti Sadır Japarov, Şərqi Timorun baş naziri Xanana Qusmao, Tacikistan prezidenti Emoməli Rəhmon, Serbiya prezidenti Aleksandr Vuçiç, İtaliyanın baş naziri Ciorcia Meloni, İran prezidenti Məsud Pezeşkian və başqa liderlər yeni dünya nizamı fonunda beynəlxalq sistemdə aparılacaq islahatların bütün ölkələri əhatə etməsinin vacibliyini vurğulayıblar.